I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
1. Mục đích
- Nhằm cụ thể hóa Quyết định số 100/QĐ-UBND ngày 15/01/2019 của UBND tỉnh về việc ban hành Kế hoạch triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giai đoạn 2019 – 2020; Làm cơ sở cho UBND xã xây dựng Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2019 - 2020 phù hợp với thực tế, đảm bảo thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ Chương trình đề ra.
- Xây dựng, phát triển các sản phẩm địa phương, nâng cấp, tiêu chuẩn hóa, xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm nhằm tăng giá trị sản phẩm, qua đó nâng cao thu nhập, nâng cao đời sống cho người dân địa phương.
2. Yêu cầu
Các ban ngành đoàn thể cấp xã cần phải xem đây là Chương trình phát triển kinh tế nông thôn theo hướng phát triển nội lực và giá trị; là giải pháp, nhiệm vụ trong triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã; do vậy, các ban ngành đoàn thể cấp xã cần bổ sung kế hoạch triển khai Chương trình OCOP vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2019 - 2020 để chủ động triển khai thực hiện có hiệu quả và vận động các tổ chức, cá nhân tham gia chương trình.
II. MỤC TIÊU
1. Mục tiêu chung
- Phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh để sản xuất các sản phẩm truyền thống, dịch vụ có lợi thế đạt tiêu chuẩn, có khả năng cạnh tranh để trở thành sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP của tỉnh.
- Góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao thu nhập, đời sống cho nhân dân và thực hiện hiệu quả nhóm tiêu chí “Phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống nhân dân” trong Bộ tiêu chí Quốc gia về xã nông thôn mới.
- Thông qua việc phát triển sản xuất tại khu vực nông thôn, góp phần thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn; thúc đẩy chuyển dịch nông thôn hợp lý, bảo vệ môi trường, bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của nông thôn.
2. Mục tiêu cụ thể
- Hoàn thiện hệ thống bộ máy tổ chức, triển khai Chương trình OCOP từ cấp xã đến thôn.
- Về phát triển sản phẩm:
+ Đối với cấp xã: Mỗi xã lựa chọn ít nhất 01 sản phẩm lợi thế nhất để tập trung phát triển.
+ 100% sản phẩm được nâng cấp, tiêu chuẩn hóa tham gia Chương trình OCOP và tham gia đánh giá, xếp hạng sản phẩm tại cấp huyện, tỉnh.
- Về phát triển tổ chức kinh tế:
+ Củng cố, kiện toàn các tổ kinh tế sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tham gia Chương trình OCOP theo hướng liên kết giữa các hộ sản xuất với Hợp tác xã.
- Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP.
- Đào tạo, tập huấn kiến thức chuyên môn quản lý sản xuất, kinh doanh và tham gia triển khai thực hiện Chương trình OCOP cho 01 cán bộ cấp xã.
III. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG, NGUYÊN TẮC THỰC HIỆN
1. Phạm vi thực hiện
- Chương trình OCOP được triển khai từ xã đến thôn.
- Thời gian thực hiện Chương trình: Từ năm 2019 đến năm 2020.
2. Đối tượng và chủ thể thực hiện
- Sản phẩm: Gồm sản phẩm hàng hoá và sản phẩm dịch vụ có nguồn gốc từ địa phương hoặc được thuần hóa, đặc biệt là đặc sản của từng địa phương trên cơ sở khai thác lợi thế so sánh về điều kiện lịch sử, sinh thái, nguồn gen, tri thức và công nghệ của địa phương. Sản phẩm bao gồm 06 nhóm: (1) Thực phẩm; (2) Đồ uống; (3) Thảo dược; (4) Vải và may mặc; (5) Lưu niệm, nội thất, trang trí; (6) Dịch vụ du lịch nông thôn, bán hàng.
- Chủ thể thực hiện: Hợp tác xã, Tổ hợp tác, các hộ sản xuất có đăng ký kinh doanh, các doanh nghiệp tư nhân.
3. Nguyên tắc thực hiện
- Sản phẩm hướng tới tiêu chuẩn chất lượng quốc tế.
- Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
IV. NỘI DUNG THỰC HIỆN
1. Xây dựng hệ thống tổ chức Chương trình OCOP cấp xã
a) Đối với cấp xã
Thành lập BCĐ cấp xã, bố trí 01 công chức tham mưu gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới, phân công lãnh đạo địa phương trực tiếp chỉ đạo và chịu trách nhiệm chương trình OCOP, hàng tháng tổ chức rà soát tiến độ thực hiện các công việc để kịp thời chỉ đạo tháo gỡ những khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện.
2. Triển khai thực hiện Chu trình OCOP
Triển khai Chu trình OCOP theo 06 bước, trên cơ sở nguyên tắc đề xuất nhu cầu từ dưới lên, theo nhu cầu và khả năng của các chủ thể tham gia.
Bước 1. Tuyên truyền, hướng dẫn về Chương trình OCOP: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn về Chương trình OCOP để nhân dân, tổ chức kinh tế, người dân tích cực lựa chọn, đăng ký ý tưởng sản phẩm tham gia Chương trình.
Bước 2. Nhận đăng ký ý tưởng sản phẩm: Sau khi được tuyên truyền, các chủ thể kinh tế khởi đầu tham gia Chương trình OCOP bằng việc đăng ký ý tưởng sản phẩm. Ý tưởng sản phẩm gồm các nội dung chuẩn hóa, nâng cấp, phát triển mới sản phẩm hoặc tái cấu trúc, nâng cao năng lực chủ thể kinh tế. Các ý tưởng sản phẩm được nộp qua UBND cấp xã tổng hợp gửi Ban chỉ đạo OCOP cấp huyện.
Bước 3. Nhận phương án, dự án sản xuất kinh doanh: Ban chỉ đạo OCOP cấp xã thực hiện tiếp nhận tổng hợp, đánh giá, lựa chọn các ý tưởng sản phẩm có tính khả thi cao và thông báo cho chủ thể sản xuất để xây dựng kế hoạch kinh doanh.
Bước 4. Triển khai phương án, dự án sản xuất kinh doanh: Chủ thể triển khai phương án sản xuất kinh doanh sau khi được chấp nhận.
Các cơ quan, ban ngành cấp xã thường xuyên tuyên truyền vận đông người dân tham gia chương trình OCOP, UBND xã đề xuất với cấp trên tổ chức tư vấn, lồng ghép hỗ trợ đầu tư cơ sở vật chất, dây chuyền, trang thiết bị phục vụ sản xuất, thiết kế mẫu mã, bao bì, nhãn mác, tem truy xuất nguồn gốc, xây dựng nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm,… để chủ thể triển khai kế hoạch kinh doanh.
Bước 5. Đánh giá và xếp hạng sản phẩm: Các sản phẩm tham gia Chương trình OCOP, chuẩn hóa, nâng cấp giai đoạn 2019 - 2020 bắt buộc tham gia đánh giá, xếp hạng sản phẩm OCOP cấp huyện và cấp tỉnh; trong đó, các sản phẩm đạt từ 3 - 5 sao ở cấp huyện sẽ tham gia đánh giá ở cấp tỉnh. Các sản phẩm được đánh giá và phân hạng tại các cấp sẽ do Hội đồng đánh giá sản phẩm cấp tương ứng (huyện, tỉnh) thực hiện. Các sản phẩm không được đánh giá cao (1 - 2 sao) và các sản phẩm đạt 3 - 4 sao kỳ trước có thể hoàn thiện và dự thi đánh giá và phân hạng vào năm tiếp theo. Các sản phẩm đạt từ 4 - 5 sao cấp tỉnh sẽ được đăng ký dự thi đánh giá, phân hạng ở cấp Quốc gia.
Bước 6. Xúc tiến thương mại: Các sản phẩm dự thi đạt 3 sao trở lên sẽ được hỗ trợ xúc tiến thương mại tại các cấp tương ứng nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm tại thị trường địa phương, tỉnh, quốc gia và hướng đến quốc tế; qua đó thúc đẩy phát triển sản xuất, từ đó đạt mục đích của OCOP là thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cộng đồng.
3. Lộ trình triển khai Chương trình OCOP giai đoạn 2019 - 2020
a) Năm 2019
- Xây dựng kế hoạch triển khai Chương trình OCOP giai đoạn 2019 – 2020.
- Hướng dẫn triển khai thực hiện chu trình OCOP theo 6 bước trên cơ sở “dân biết, dân bàn, dân làm, dân thụ hưởng”, theo nguyên tắc đề xuất nhu cầu từ dưới lên, theo nhu cầu và khả năng của hộ sản xuất, Hợp tác xã, doanh nghiệp.
- Hướng dẫn, triển khai các dự án chuẩn hóa và phát triển sản phẩm.
- Tổ chức đánh giá, xếp hạng sản phẩm tại cấp huyện, tỉnh năm 2019 và tham dự đánh giá, xếp hạng sản phẩm cấp trung ương.
- Tham gia hội chợ OCOP, các hoạt động xúc tiến thương mại của Trung ương và các tỉnh thành tổ chức. Triển khai các dự án Trung tâm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP cấp tỉnh, cấp huyện.
- Đào tạo, tập huấn cho cán bộ trực tiếp triển khai Chương trình cấp xã; đào tạo, tập huấn kiến thức chuyên môn quản lý sản xuất, kinh doanh cho đội ngũ lãnh đạo các tổ chức kinh tế tham gia Chương trình OCOP.
- Tổ chức học tập, trao đổi kinh nghiệm, tham gia hội nghị, hội thảo,… do tỉnh, huyện tổ chức triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm.
b) Năm 2020
- Tiếp tục thực hiện Chu trình OCOP 6 bước theo quy định.
- Hướng dẫn, triển khai các dự án chuẩn hóa và phát triển sản phẩm.
- Tổ chức đánh giá, xếp hạng sản phẩm tại cấp huyện năm 2020 và tham dự đánh giá, xếp hạng sản phẩm cấp tỉnh.
- Tham gia hội chợ OCOP, các hoạt động xúc tiến thương mại của tỉnh tổ chức.
- Đào tạo, tập huấn kiến thức chuyên môn quản lý sản xuất, kinh doanh cho đội ngũ lãnh đạo các tổ chức kinh tế tham gia Chương trình OCOP.
- Đánh giá, tổng kết chương trình giai đoạn 2019 - 2020.
V. NHU CẦU KINH PHÍ
1. Nguồn kinh phí
- Nguồn vốn thực hiện Chương trình OCOP chủ yếu là nguồn xã hội hóa từ: Vốn của các doanh nghiệp, Hợp tác xã, hộ sản xuất tự huy động, vốn vay từ các tổ chức tín dụng, quỹ hỗ trợ phát triển Hợp tác xã, nguồn hỗ trợ của các tổ chức chính phủ, phi chính phủ và các nguồn tài trợ khác.
- Nguồn vốn ngân sách sẽ hỗ trợ một phần, bao gồm: Ngân sách hỗ trợ thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020; nguồn vốn thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững; vốn sự nghiệp khoa học và công nghệ; khuyến công; khuyến nông; vốn thực hiện dự án nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hóa doanh nghiệp tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2017 - 2020; nguồn ngân sách cấp xã và các nguồn vốn lồng ghép khác.
2. Nội dung ngân sách hỗ trợ: Tập trung vào hỗ trợ các nội dung sau:
- Hỗ trợ đào tạo, tập huấn cho cán bộ quản lý Chương trình cấp xã và cán bộ lãnh đạo các HTX, các thôn, các đoàn thể tham gia Chương trình OCOP.
- Hỗ trợ thông tin, tuyên truyền về chương trình và hoạt động thương mại điện tử một số sản phẩm tham gia chương trình.
- Hỗ trợ xúc tiến thương mại, tham gia trưng bày giới thiệu quảng bá sản phẩm; dự án Trung tâm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP cấp tỉnh, huyện.
- Hỗ trợ tiêu chuẩn hóa và phát triển sản phẩm OCOP (Ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất; đầu tư cơ giới hóa vào nông nghiệp; hỗ trợ tạo lập, đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ cho sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu; ứng dụng công nghệ thông tin; phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị;…).
- Học tập, trao đổi kinh nghiệm triển khai Chương trình tại các tỉnh.
- Hỗ trợ thành lập mới, sáp nhập, hợp nhất các Hợp tác xã; hỗ trợ thành lập doanh nghiệp sản xuất công nghiệp nông thôn.
- Quản lý, điều hành Chương trình; đánh giá, giám sát tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm OCOP.
VI. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
-
Công chức Địa chính- Nông thôn mới
-Làm đầu mối của Chương trình, chủ trì tham mưu triển khai Chương trình OCOP theo giai đoạn và hàng năm trên địa bàn xã.
-Chủ trì tổng hợp và xây dựng kế hoạch, nội dung hỗ trợ thực hiện Chương trình OCOP trên địa bàn xã hàng năm.
-Hướng dẫn các thôn, các HTX xác định sản phẩm, nhóm sản phẩm có lợi thế của địa phương.
-Hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các thôn, HTX triển khai Chương trình OCOP ở địa phương; định kỳ tổng hợp tiến độ, kết quả và tham mưu xây dựng các báo cáo sơ kết, tổng kết đánh giá kết quả Chương trình OCOP báo cáo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện theo quy định.
-Phối hợp với bộ phận Kế toán Ngân sách để đề xuất phân bổ kinh phí từ Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới và các nguồn lực khác cho Chương trình OCOP, phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai Chương trình xây dựng nông thôn mới gắn với chương trình OCOP.
2.Bộ phận Kế toán Ngân sách
Chủ trì, phối hợp với công chức Địa chính- Nông thôn mới rà soát nguồn ngân sách Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới và các nguồn lực khác để tham mưu UBND xã bố trí kế hoạch vốn hàng năm để thực hiện các nội dung, nhiệm vụ của Chương trình OCOP theo quy định.
3.Công chức Địa chính- Nông nghiệp
-Chủ trì, phối hợp với các công chức hỗ trợ các chủ thể kinh tế đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ trong phát triển sản xuất sản phẩm thuộc Chương trình OCOP; trên cơ sở đó kết nối, đặt hàng với các nhà khoa học giải quyết những vấn đề phát sinh trong sản xuất.
-Hướng dẫn các chủ thể tham gia Chương trình OCOP về ghi nhãn hàng hóa, đăng ký mã số, mã vạch, xác lập quyền sở hữu trí tuệ; tư vấn định hướng phát triển thương hiệu, nhãn hiệu sản phẩm OCOP.
-Tổng hợp các đề xuất đặt hàng nhiệm vụ khoa học và công nghệ hàng năm liên quan đến phát triển sản phẩm OCOP sử dụng nguồn vốn sự nghiệp khoa học và công nghệ tham mưu UBND xã đề xuất cấp huyện, tỉnh phê duyệt để triển khai thực hiện.
-Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về Chương trình OCOP và Kế hoạch triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm giai đoạn 2019-2020;
-Xây dựng các chuyên trang, chuyên mục đăng tải các tin, bài, nêu gương tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu tại địa phương trong thực hiện Chương trình OCOP.
Tăng cường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban ngành cấp xã để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên tích cực tham gia Chương trình OCOP, sản xuất theo quy trình kỹ thuật, cung cấp cho thị trường các sản phẩm nông nghiệp đảm bảo sạch, an toàn, truy xuất nguồn gốc; kịp thời thông tin đến các cơ quan chứcnăng những tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm về sản xuất sản phẩm không an toàn để xử lý theo quy định của pháp luật; chủ động tham gia vào các chuỗi giá trị hình thành trong Chương trình OCOP.
- Xây dựng Kế hoạch và triển khai thực hiện Chương trình OCOP tại địa bàn gắn liền với thực hiện nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.
- Phối hợp với các công chức cấp xã triển khai thực hiện Chương trình OCOP tại địa phương.
- Xác định sản phẩm có tiềm năng, sản phẩm đặc trưng có lợi thế của địa phương (chọn từ 01 - 02 sản phẩm) để tập trung chỉ đạo mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng và sản lượng, truy xuất nguồn gốc, hoàn thiện kiểu dáng công nghiệp, bao bì, nhãn hàng hóa sản phẩm,... đảm bảo thị hiếu và đáp ứng nhu cầu của thị trường.
- Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền và tích cực hướng dẫn người dân tham gia vào Chương trình OCOP, tham gia Chu trình OCOP.