Phong Điền là cửa ngõ phía Bắc của tỉnh Thừa Thiên Huế, giáp tỉnh Quảng Trị, giao thương với các tỉnh duyên hải Bắc Trung bộ. Huyện cũng nằm trên quốc lộ 1A, có tuyến đường sắt Bắc Nam đi qua, cùng với chuỗi các đô thị Đông Hà – Phong Điền – Hương Trà – Huế - Hương Thủy – Đà Nẵng – Hội An. Ngoài ra, Phong Điền cũng giáp biển Đông, thuận tiện về giao thông đường thủy. Tổng diện tích tự nhiên của huyện là 945,661 km2, có 16 đơn vị hành chính bao gồm 1 thị trấn và 15 xã. Trong những năm qua dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy và chính quyền các cấp, huyện Phong Điền đã nỗ lực phấn đấu đạt được những thành tựu phát triển về kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị. Hiện nay, Phong Điền đang tiếp tục củng cố ngành nông nghiệp, từng bước nâng cao tỷ trọng ngành công nghiệp, hướng tới mục tiêu xây dựng cơ cấu kinh tế mới công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp. Ngoài ra, Phong Điền đang dần bứt phá bằng những chiến lược phát triển mạnh mẽ và những cơ chế, chính sách cởi mở và thông thoáng.
Cơ sở hạ tầng đô thị ngày càng phát triển
Việc triển khai thực hiện Đề án đề nghị công nhận khu vực dự kiến thành lập thị xã Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế đạt tiêu chí đô thị loại IV phù hợp với Quyết định số 241/QĐ-TTg ngày 24/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Kế hoạch phân loại đô thị toàn quốc giai đoạn 2021 – 2030, trong đó dự kiến phân loại đô thị giai đoạn 2021 – 2025. Đến nay, trong tổng số 63 tiêu chuẩn: đô thị Phong Điền có 34 tiêu chuẩn đạt điểm tối đa, 20 tiêu chuẩn đạt điểm theo quy định, 02 tiêu chuẩn đề xuất áp dụng quy định đặc thù (tiêu chuẩn về mật độ dân số), có 07 tiêu chuẩn chưa đạt điểm tối thiểu gồm: Tỷ lệ đất giao thông so với đất xây dựng đô thị; Mật độ đường giao thông đô thị); Mật độ đường cống thoát nước chính; Tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật; Tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng; Quy chế quản lý kiến trúc đô thị hoặc quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc đô thị; Khu chức năng đô thị, khu đô thị mới được quy hoạch, thiết kế theo mô hình xanh, ứng dụng công nghệ cao, thông minh. Theo Quyết định số 1745/QĐ-TTg ngày 30/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tỉnh Thừa Thiên Huế thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quyết định số 108/QĐ-TTg ngày 26/01/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt Quy hoạch chung đô thị Thừa Thiên Huế đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, định hướng “Đến năm 2025, xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc trung ương với 09 đơn vị hành chính gồm 02 quận (trong đó thành phố Huế chia thành quận phía Bắc sông Hương và quận phía Nam sông Hương), 03 thị xã (thị xã Hương Thủy, thị xã Hương Trà và thành lập thị xã Phong Điền) và 04 huyện (Phú Vang, Quảng Điền, A Lưới và dự kiến sáp nhập huyện Phú Lộc với huyện Nam Đông). Trong đó thị xã Phong Điền, thị xã Hương Thủy, thị xã Hương Trà là các đô thị trực thuộc có vai trò để bảo tồn, hỗ trợ đô thị trung tâm, phát huy giá trị đặc sắc cố đô và di sản văn hóa vật thể, phi vật thể đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận”; đánh giá các tiêu chí phân loại đô thị đối với khu vực dự kiến thành lập thị xã Phong Điền, tổng số điểm 84,99/100 điểm (Khung điểm theo quy định yêu cầu đạt từ 75 - 100 điểm), đảm bảo điều kiện công nhận khu vực dự kiến thành lập thị xã Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế đạt tiêu chí đô thị loại IV,...
Nỗ lực phát triển
Ông Nguyễn Đình Bách, Chủ tịch UBND huyện cho biết: “Trong lộ trình trở thành thị xã, bước đầu tiên của huyện Phong Điền là được công nhận đô thị loại IV. Hiện quy hoạch chung đô thị Phong Điền đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Chương trình phát triển đô thị đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã được UBND tỉnh phê duyệt. Đề án đề nghị công nhận khu vực dự kiến thành lập thị xã Phong Điền đạt chuẩn đô thị loại IV đã được HĐND tỉnh thông qua; 6 quy hoạch phân khu của các xã dự kiến thành lập phường và 6 quy hoạch chung xây dựng các xã đã được phê duyệt, Phong Điền là địa phương đầu tiên trong tỉnh đã quy hoạch phân khu cấp xã đạt tỷ lệ 100%. Trong thời gian đến, huyện sẽ tiếp tục lập các quy hoạch chi tiết các khu vực để tạo thuận lợi nhất trong thu hút đầu tư,...”
Ngoài ra, trong định hướng phát triển, hạ tầng giao thông của Phong Điền có 3 trục dọc, hiện nay đã đầu tư được 2 trục. Đầu tiên là tuyến Tỉnh lộ 9 nối từ cao tốc Cam Lộ - La Sơn sang đến biển Điền Lộc. Tuyến thứ 2 là Tỉnh lộ 11B kéo dài sang Tỉnh lộ 11C từ Phong Xuân đến Quảng Thái (Quảng Điền). Khu công nghiệp Phong Điền nằm ở trung tâm huyện, với hệ thống giao thông kết nối tốt, rất thuận lợi cho người dân di chuyển đến làm việc.
Việc xây dựng Đề án đề nghị công nhận khu vực dự kiến thành lập thị xã Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế đạt tiêu chí đô thị loại IV là yêu cầu khách quan trong tiến trình phát triển và phù hợp với định hướng, chương trình phát triển đô thị quốc gia, chương trình phát triển đô thị của tỉnh. Đồng thời, tạo điều kiện để khai thác tối ưu các tiềm năng và lợi thế của vị trí địa lý, nhằm đảm bảo thực hiện tốt vai trò là đô thị cửa ngõ phía Bắc của tỉnh Thừa Thiên Huế.